Ελληνικός καφές: τρόποι παρασκευής
O ελληνικός καφές, αν και βαθιά ριζωμένος στην παράδοση και στην πολιτιστική κληρονομιά, είναι και πολύ σημαντικό μέρος της καθημερινότητας μας. Οι καταναλωτές που επιλέγουν να πίνουν ελληνικό καφέ στο αγαπημένο τους κατάστημα αναζητούν παρόμοια εμπειρία καφέ με αυτή που έχουν στο σπίτι, το μεράκι, το άρωμα, το καϊμάκι, το τέλειο γευστικό αποτέλεσμα.
Είναι ξεκάθαρο πάντως πως η διαδικασία που θα ακολουθηθεί για την παρασκευή του ελληνικού καφέ, έχει τη μεγαλύτερη σημασία για το τελικό αποτέλεσμα που θα προκύψει και θα φτάσει στον πελάτη/καταναλωτή. Ο ίδιος ο πελάτης που ζητά ελληνικό καφέ, συνήθως είναι ενημερωμένος, σε γενικές γραμμές για τις επιλογές παρασκευής - δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως ειδικά τα τελευταία χρόνια, όλο και πιο συχνά ακούμε στην παραγγελία να ζητείται συγκεκριμένα «ελληνικός καφές στη χόβολη».
Οι τρόποι παρασκευής ελληνικού καφέ που έχει στη διάθεσή του ένας επαγγελματίας σήμερα είναι τρεις: Στη χόβολη, στο γκαζάκι ή στην αυτόματη μηχανή ελληνικού καφέ. Και οι τρεις έχουν συγκεκριμένα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα τα οποία ο επαγγελματίας barista οφείλει να γνωρίζει και να κατανοεί, ώστε και να εξυπηρετεί καλύτερα τους πελάτες του και την ίδια ώρα να μην εμποδίζει την απρόσκοπτη λειτουργία της επιχείρησης.
Ας δούμε λοιπόν αναλυτικά κάθε μέθοδο παρασκευής ελληνικού καφέ ξεχωριστά, απαριθμώντας τα υπέρ και τα κατά για τον επαγγελματία.
Το γνωστό σε όλους γκαζάκι είναι η συσκευή που χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο για την παρασκευή του ελληνικού καφέ στα περισσότερα ελληνικά σπίτια καθώς και σε αρκετά καταστήματα εστίασης.
Στα θετικά στοιχεία αυτής της τεχνικής για την παρασκευή του ελληνικού καφέ θα πρέπει να προσμετρήσουμε αρχικά το χαμηλότερο κόστος αγοράς. Μπορεί να χρειάζεται τακτικά η αλλαγή φιάλης (γι’ αυτό είναι φρόνιμο να διαθέτουμε στοκ στην επιχείρηση), όμως και πάλι πρόκειται για ένα χαμηλό κόστος που καλύπτεται εύκολα. Ταυτόχρονα, πρόκειται για μία συσκευή που καταλαμβάνει πολύ μικρό χώρο στον πάγκο εργασίας ή στο μπαρ και η οποία μπορεί εύκολα να αποθηκεύεται σε κάποιο ράφι, για παράδειγμα.
Στα «συν» καταγράφεται ακόμη ο σύντομος χρόνος παρασκευής – ο οποίος είναι σε κάθε περίπτωση συντομότερος από εκείνον που απαιτεί η χόβολη. Τέλος, η συγκεκριμένη τεχνική αφήνει χώρο στον barista να δημιουργήσει καθώς μπορεί να παραμετροποιήσει τη συνταγή, επεμβαίνοντας στη θερμοκρασία και στο χρόνο παρασκευής.
Χόβολη ονομάζεται η ζεστή άμμος, η οποία χρησιμοποιείται για την παρασκευή του ελληνικού καφέ. Ο ελληνικός καφές στη χόβολη θεωρείται ότι πλησιάζει περισσότερο την παραδοσιακή τεχνική παρασκευής, αν και φυσικά έχει «εκσυγχρονιστεί». Ο barista που επιλέγει τη συγκεκριμένη μέθοδο πρέπει να γνωρίζει ότι του δίνεται η καλύτερη δυνατότητα παραμετροποίησης της συνταγής και παράλληλα η καλύτερη δυνατή ομοιογένεια της θερμότητας, γεγονότα που συνηγορούν στην επιτυχία του τελικής κούπας. Επιπλέον είναι πολύ σημαντικό να αναφέρουμε πως ο εξειδικευμένος αλλά και παραδοσιακός εξοπλισμός όπως η χόβολη δίνει στον καταναλωτή – πελάτη την αίσθηση της εμπειρίας, της τεχνικής και της εξειδίκευσης καθώς και της διαφάνειας στην διαδικασία παρασκευής.
Από την άλλη, πρέπει να σημειωθεί ότι η ετοιμασία του ελληνικού καφέ στη χόβολη έχει μερικά αρνητικά στοιχεία, που πρέπει να είναι αντιληπτά, προτού επιλεγεί ως η προτιμητέα μέθοδος. Αρχικά, απαιτεί εξοικείωση του barista, καθώς δεν είναι εύκολη στην χρήση αν δεν έχεις την απαραίτητη γνώση, ενώ υπάρχει μία σημαντική δυσκολία ως προς την παρασκευή πανομοιότυπου αποτελέσματος στη κούπα. Αρκετά σημαντική είναι η παράμετρος του χρόνου, καθώς απαιτεί την αφιέρωση συγκεκριμένων και αρκετών λεπτών από τον barista, ενώ, τέλος, χρειάζεται και συγκεκριμένο χώρο στον πάγκο εργασίας.
Οι αυτόματες μηχανές για την παρασκευή ελληνικού καφέ ήρθαν τα τελευταία χρόνια για να διευκολύνουν τη διαδικασία, χωρίς να υστερούν σε ποιότητα και γεύση. Εν τούτοις, έχουν και αυτές θετικά και αρνητικά στοιχεία για έναν επαγγελματία barista, ο οποίος πρέπει να τα γνωρίζει εκ των προτέρων, ώστε να λάβει τις σχετικές αποφάσεις με ασφάλεια.
Με την αυτόματη μηχανή ελληνικού καφέ, λοιπόν, αυτό που κερδίζει πρωτίστως είναι η σταθερή ποιότητα ως προς το τελικό αποτέλεσμα, λόγω των σταθερών θερμοκρασιών, εάν φυσικά ακολουθείται η ίδια συνταγή. Παράλληλα, μέσα από τη διαδικασία αυτή, δεν χρειάζεται ο barista να παρακολουθεί διαρκώς τη διαδικασία – να είναι «πάνω από το ρόφημα», όπως λέμε χαρακτηριστικά. Επιπλέον είναι μία συσκευή πολύ εύκολη στη χρήση και εύκολη στη συντήρηση της, εφόσον ακολουθούνται τα βασικά βήματα καθαρισμού στην καθημερινότητα.
Από την άλλη, η διαδικασία παρασκευής με αυτόματη μηχανή δεν απαιτεί την παρουσία του barista καθ’ όλη τη διάρκεια της συνεπώς μειώνονται οι ευκαιρίες αλληλεπίδρασης – συζήτησης με τον πελάτη. Τέλος, η συγκεκριμένη τεχνική αφήνει χώρο στον barista να δημιουργήσει καθώς μπορεί να παραμετροποιήσει τη συνταγή του ελληνικού καφέ, επεμβαίνοντας στη θερμοκρασία και στο χρόνο παρασκευής.
